Van ballenman bij Oranje naar de top in Duitsland
Erik Reitsma uit Westervoort kwam zes jaar geleden uit het niets in de top van het volleybal terecht. Hij begon als ballenman bij het Nederlands team en is nu fulltime assistent-trainer. Ik zocht hem op bij Ladies in Black Aachen. ,,Het was meekijken, mond houden en luisteren.”

Erik Reitsma | De Gelderlander
Samen staren ze vanaf de tribune over de leeggelopen Steengoed Arena. Frustratie en teleurstelling uiten zich in dikke tranen bij de Belgische volleybalster Aziliz Divoux van Ladies in Black Aachen. Erik Reitsma biedt een luisterend oor. Hij spreekt bemoedigende woorden. Het is deze woensdagavond de laatste klus voor de assistent-trainer uit Westervoort.
Even daarvoor is een ware thriller ten einde gekomen in Maaseik, het Belgische volleybalbolwerk dat voor belangrijke duels de thuisbasis is van de Duitse club omdat de eigen hal te laag is. In de kwartfinale van de play-offs om de landstitel verliest Aachen de tweede wedstrijd van topclub Dresdner: 2-3 (25-16, 22-25, 26-28, 25-23, 14-16). Na de zege in de eerste wedstrijd, had winst een enorme stunt betekend voor de subtopper.
,,Dit soort wedstrijden kosten zo veel energie, ik ben helemaal gaar”, zegt Reitsma. ,,Dit zijn de belangrijkste duels van het seizoen. Alles wat ik doe, overdenk ik nu drie keer. Ik wil geen enkele fout maken.”
De rol van Reitsma (29) is divers. In de warming-up slaat hij ballen aan en voert de Westervoorter korte individuele gesprekjes. Tijdens het duel doet hij soms de teambespreking, maar hangt Reitsma vooral boven zijn tablet. ,,Daarop zie ik de wedstrijd met vijf seconden vertraging”, vertelt hij. ,,Daardoor kunnen we snel anticiperen. Ik let vooral op de speelwijze van de tegenstander en onze verdediging. Saskia (Van Hintum, de Nederlandse hoofdtrainer, JD) kijkt naar ons eigen spel.”
Een 4 voor Duits
,,Saskia en ik doen alles met z’n tweeën”, ratelt Reitsma. ,,Samen bekijken we beelden, zoeken we naar dingen die beter kunnen en proberen dat dan te verwerken in de trainingen. Maar als het net kapot is, bestel ik ook een nieuwe.”
Reitsma staart weer even door de kleedkamergang. Terwijl elke minuut een fan een gesprek met hem aanknoopt (,,Ik had een 4 voor Duits op het vwo, mijn leraar zou nu trots op mij zijn”), vertelt hij over zijn carrière. In Aken leeft hij zijn droom. Reitsma speelt lange tijd zelf als volleyballer op bescheiden niveau bij Wevoc, Arvevo, Scylla en Orion. Naast zijn baan als gymdocent doet Reitsma wat trainerswerkzaamheden. Tot hij in 2013 plots in aanraking komt met topvolleybal. ,,Via een vriend hoorde ik dat ze bij de nationale jeugdteams op Papendal altijd mensen nodig hebben die ballen halen en aanslaan. Voor mij was dat een kans om te kijken naar topcoaches en te leren van hen. Het was meekijken, je mond houden en luisteren.”
Snel belandt Reitsma als ‘ballenman’ bij de nationale vrouwenploeg, met toptrainer Giovanni Guidetti als bondscoach. ,,Giovanni wilde mij wel eerst testen. Hij zette een ballenkar neer en ik moest maar laten zien dat ik die kon raken. Daarna merkten ze dat ik wel wat verstand van volleybal heb. Het mooie aan Papendal is, dat kennis graag wordt gedeeld. Alleen moet je daar als buitenstaander wel toevallig achter komen.”
Vanaf zijn entree op Papendal draait alles om in zijn leven om volleybal. ,,Ik werkte tot twee uur als gymleraar op het Montessori College in Arnhem en ging daarna naar Papendal of Orion, waar ik assistent was. In de zomervakantie stond ik zes weken in de zaal.”
Sinds 2016 is Reitsma fulltime in dienst bij Ladies in Black Aachen. Met hoofdtrainer Van Hintum maakt de Westervoorter van de Duitse club een stuntploeg. Voor het tweede jaar op rij staat de subtopper in de halve finales van de play-offs om de landstitel. Na de verloren wedstrijd van woensdag wordt drie dagen later het derde en beslissende duel wel gewonnen (1-3). Daardoor staat Aachen morgen in de halve finale tegen titelfavoriet Stuttgart.
Topcompetitie
,,Dresdner behoort tot de top drie van de Bundesliga, één van de topcompetities in Europa. Wij hangen daar net onder. Financieel is hier iets minder mogelijk dan bij andere subtoppers, maar dat wordt op allerlei manieren gecompenseerd. De mensen van de club proberen op allerlei manieren zorgen uit handen te nemen. Ik hoef me bijvoorbeeld niet druk te maken om belastingen, een woning. Het zijn kleine dingen, maar dat maakt een topsportomgeving wel af. In Nederland kennen we zo’n topsportmentaliteit bij clubs niet.”
Na drie jaar is het voor Reitsma wel tijd om verder te kijken. Hij neemt afscheid van Aachen en Van Hintum. ,,Ik denk dat ik mezelf hier niet veel verder ga ontwikkelen. Een andere omgeving is goed.” Want de Westervoorter wil binnen tien jaar hoofdtrainer zijn. ,,Daarvoor moet ik ervaring op doen, met wisselende omstandigheden te maken krijgen. Ik zou graag nog leren van een andere hoofdtrainer. Bijvoorbeeld bij een topclub in Duitsland.”